Aile ve Aile Yapısı

Aile Danışmanı/Sosyolog/Yaşam Koçu Aile ve İlişki Terapisi-Cinsel Terapi- Oyun ve Masal Terapisi

A. Nur YILMAZ

21 Ekim 2024

“Biyolojik ve psikolojik bağları olan; aralarında tarihsel, duygusal, ekonomik bir birliktelik olan ve kendilerini aynı evin üyeleri olarak hisseden bireylerin oluşturduğu birliktelik”

AİLEYİ SİSTEM YAKLAŞIMINA GÖRE İNCELEMEKTE MÜMKÜNDÜR.

Bu görüşe göre insan yaşamının önemli fenomeni organizmadır.

Organizma, bağımsız parçalar ile karşılıklı etkileşim sürecinin karışımından oluşmuş bir yaşam biçimidir. Sistem yaklaşımına göre aile bir geçmişi paylaşan, duygusal bağı olan, bireysel aile üyelerinin ve ailenin bütünün ihtiyaçlarını karşılamak için stratejiler planlayan bireylerden oluşmuş kompleks bir yapı olarak tanımlanır.

Evlilik ve aile terapisi söz konusu olunca ilk akla gelen “aile” olmaktadır.

Aile birbirleri ile biyolojik, psikolojik ve sosyal ilişkiler ve duygusal etkileşim içinde olan bir gruptur.

Birey içinde yaşadığı sosyal çevreden soyutlanamaz.

Toplumun temel taşı olarak nitelendirilen aileye, gelişmiş ülkelerde giderek artan bir önem verilmeye başlanmış, aileye yardım için çeşitli kurumlar ortaya çıkmıştır.

Ailenin önemine ekonomik, sosyal, psikolojik vs. açılardan bakılabilir.

İnsan sağlığı ve mutluluğu için ihtiyaçların doyuma ulaştırılması gerekmektedir.

İhtiyaçları doyuma ulaştığımız en doğal ortamda ailedir.

Aile özellikle 3 ihtiyacı karşılama da daha önemlidir. Bunlar samimilik, güç ve anlamlılıktır.

 İnsan başkalarıyla etkileşim ve iletişim kurmaya ihtiyacı olan bir varlıktır.

Aynı zamanda kendilerini ifade etmeye ve biricik olmaya da ihtiyaç duyarlar.

AİLE YAPISININ FONKSİYONLARI

1.   Problem çözme

2.  Aile içinde değişim

3.  Duygusal tepki verebilme

4.  Gereken ilgiyi gösterme

5.  Davranış kontrolü

6.  Nüfusun yeniden üretimi

7.  Çocuk bakımı

8.  Yeni bireylerin sosyalleşmesi

9.  Cinsel davranışların düzenlenmesi

10.   Kadın ve erkek arasındaki ekonomik iş birliği

İnsanların yaşamları boyunca karşılaştıkları sorunların büyük bir bölümü üyesi olduğu aile yaşamından doğrudan etkilenir.

Aile üyelerinden herhangi birinde meydana gelen değişim diğer aile üyelerini de etkiler.

İşlevsel aile ilişkileri aynı zamanda toplum sağlığı açısından da önemli bir yere sahiptir.

Günlük rutin işleyiş içerisinde, içeriden bir bakışla aile bireylerinin bu konuları kendi başlarına çözmesi her zaman mümkün olamamaktadır.

Çözülemeyen problemler ise karşımıza boşanma, aile içi şiddet, aile bireylerinin görevlerinin yerine getirememesi, sağlıksız ve psikolojik yönden hastalıklı bireylerin yetişmesi /belirmesi, ekonomik kayıp, verimsizlik, genel olarak toplumsal yapının bozulması vb. olarak çıkmaktadır.

SAĞLIKLI AILE

   Sağlıklı bir ailenin temelinde sağlıklı bir çift ilişkisi yatmaktadır. Stres yüklü bir karı-koca ilişkisi, ailenin tüm bireylerine doğrudan yansır!      

    Eşlerin sahip oldukları iletişim yetenekleri, birbirleriyle anlaşmaları, birbirlerine karşı sevgi ve muhabbet içeren tavırlar sergilemeleri, çocuklarının ruh sağlıklarını koruyabilmeleri için en güçlü anahtardır!

    Sağlıklı aileler değişime uyum sağlayan, uygun sınırlar koyan, ilişkilerini açık iletişimler üzerine kuran, sorumluluk almayı destekleyen, eşlerin kendilerine ve çocuklarına güven verdiği ve gelecek hakkında iyimser olan ailelerdir.

SAĞLIKLI AILELERIN ÖZELLIKLERI

1.  Duyguları paylaşma ve anlama

2.  Bireysel farklılıkların kabul edilmesi

3.  İlgi ve sevgi duygusunun iletilmesi

4.  İş birliği

5.  Mizah duygusu

6.  Temel gereksinimleri karşılama

7.  Çatışmaya girmeden sorunların çözümü

8.  Karşılıklı takdir duygularının sağlanması

9.  Açık-seçik roller

10. Sorunlarla başa çıkma becerileri kazanmış olmak

11. Aile bireylerine ve aileye bağlılık

12. Karşılıklı kıymet bilme ve yakınlık

13. Birlikte zaman geçirmeye istekli olma

14. Etkili iletişim örüntüleri

15. Yüksek düzeyde dini/tinsel uyum

16. Kriz durumlarıyla baş edebilme yetisi

17.Aile bireylerini destekleme /cesaretlendirme

AILE YAPISINI TEHDIT EDEN UNSURLAR

1.    Sağlıksız davranış örneklerinin yaygınlaşması, sağlıklı davranış örneklerinin bilinmemesi

2.    Monotonluk

3.    Aile yaşam döngüsüne uygun reaksiyon verememe

4.    Değişen değerler

5.    Aileye dışarıdan sağlıksız müdahaleler (büyük ebeveyn, vb. kişiler)

6.    Maddi/manevi tatminsizlik

7.    Bilgi Eksikliği

8.    Eğitimsizlik

9.    Terör gibi topluma yönelik, güvenliği tehdit eden genel olayların ailelere etkisi

10. Eşlerin görevlerini, karşılaşacakları problemleri ve çözüm yollarını yeterince bilmeden yuva kurmaları

11. Sağlıksız iletişim

12. Çocukların psikolojik olarak tam sağlıklı bir şekilde yetiştirilememesi

13. Ebeveyn rollerinin yeterince belirlenip çocuklara uygulanamaması ile ilgili problemler

14. Ebeveynlerin kötü örnek olması (Alkolizm, sigara bağımlılığı vb)

15. Çocuklarda hedef ve ideal eksikliği (Okula neden gidiyor, ileride ne olacak, topluma nasıl hizmet edecek vb)

16. Ebeveyn mesleklerinin aile üzerine etkileri

17. Aile içi sağlık problemlerinin aile üzerine etkileri

18. Ekonomik problemler

AILE YAPISININ AILE ÜZERINE ETKILERI

1.    Dış etkenlerin olumsuz etkileri (Televizyon, internet, terör vb)

2.    Değişen toplum yapısının aile üzerine etkileri

3.    Ailedeki psikiyatrik problemler ile güçlüklerle başa çıkma ilişkisi

Bu nedenlerden dolayı modern topluma geçiş sürecinde, toplumsal yaşamda yalnız kalan ailelere destek sağlamak üzere geliştirilen hizmetlerden biri de aile danışmanlığıdır.