Kendinle Yüzleşmeye Hazır Olmak

Aile Danışmanı, Sosyolog

Gökçe Sert

17 Mayıs 2024

Diğer birçok ilişkiden farklı olarak danışan/danışman ilişkisi herhangi bir karşılıklılık beklentisi olmaksızın yardım etme sürecidir. İlişki, danışanın ihtiyaçlarının kesin olarak önceliklendirilmesini sağlamak için yasalar ve etik kurallarla korunmaktadır.

İnsanlar süreç hakkında bilgi almak için benimle iletişime geçtiklerinde genellikle iyileşmenin ne kadar süreceğini soruyorlar. Benim cevabım ise hep aynı oluyor: 'Bu size bağlı.' Her danışan/danışman eşleşmesi farklıdır ve her iki birey için de birlikte başaracakları şey önemlidir. Onlarca yıldır yapılan araştırmalar, hastaların hazırlıklı ve çalışmaya istekli olduklarında ve ne bekleyeceklerini bildiklerinde daha iyi terapi sonuçları elde etmede oynadıkları önemli rolün altını çizdi.

Her danışanın kendi benzersiz yaşam deneyimlerine ilişkin uzmanlığını getirdiği göz önüne alındığında, bu aslında çok mantıklıdır. Anksiyete, depresyon ve diğer psikolojik problemlerde sıklıkla olduğu gibi, semptomlar farklı insanlarda aynı görünse bile, onlara en iyi şekilde nasıl yardımcı olabileceğimi bilmek için her hastanın girdisine güveniyorum. Danışan ve danışman işbirliği yaptığında bilgi, yenilik ve kaynakların bir havuzda toplanması, yaratıcı problem çözmeye ve daha kişiselleştirilmiş, anlamlı ve dolayısıyla daha etkili tedaviye yol açar.

Terapiye başlamadan önce yapacağınız küçük bir çaba harcaması bile, sonunda bundan ne kadar faydalanacağınız konusunda büyük faydalar sağlayabilir. Terapinizden başlayarak hayatta eyleme geçmek başlı başına tedavi edicidir.

Birçok kişi terapiye başladığında (veya yeniden başladığında) kendini umutsuz, çaresiz ve morali bozuk hisseder. Bu genellikle kişinin kendine olan güvenini ve temel benlik duygusunu aşındırabilen, yıllarca süren mücadelenin ardından gelir. Ayrıca, terapiye ilk kez yaklaşan birçok kişi için, yakın bir yabancıya güvenme ve kişisel ve aile 'sırlarını' paylaşma fikri, bazı kültürel gruplarda korkutucu, kaygı uyandırıcı ve hatta tabu olabilir. Kişinin kişisel, ailevi ve kültürel değerlerine saygı duyması önemli olsa da, tanıdık olanın dışına çıkmaya açıklıkla başlamak, duygusal desteğe ve davranışsal değişime kapıyı açabilir ve sonuçta acıyı hafifletebilir. Kendi iyileşme sürecinizde aktif rol üstlenerek, sahip olmak istediğiniz hayata giden yolda önemli ilk adımları atıyorsunuz.

Yardım alma nedenlerinizi listeleyin

Terapiye hazırlanırken atacağınız ilk adım, sizi neyin motive ettiğini düşünmektir. Belki sevdiğiniz biri sizi yardım almaya teşvik ediyor (ya da baskı yapıyor) ya da işvereniniz işyerinde bazı zorluklar yaşadığınızı fark etmiş olabilir. Veya terapiyi keşfetme zamanının geldiğine kendi başınıza karar vermiş olabilirsiniz. İlk önerinin nereden geldiğine bakılmaksızın, bir dereceye kadar öz motivasyona sahip olmak önemlidir.

Terapiye başlamanın artılarını ve eksilerini içeren bir liste yazmak, yardım alma nedenlerinizi netleştirmenize oldukça yardımcı olabilir. Örneğin, kendinizi depresyonda hissettiğinizi ve yataktan kalkmakta ve yeni bebeğinize (ve kendinize) bakmakta zorluk çektiğinizi varsayalım. Bu senaryoda, eşiniz giriş randevunuzu planlamanın ardındaki itici güç olsa da, bu alıştırma en önemli kişisel değerlerinizden birinin iyi ve sevgi dolu bir ebeveyn olmak ve onun istekleri doğrultusunda daha iyi hareket edebilmek olduğunu fark etmenize yardımcı olacaktır.

Sorunlarınızı daha ayrıntılı tanımlamaya başlayın

Terapistin sizi tanımasına ve size en iyi nasıl yardımcı olabileceğini anlamasına yardımcı olmanın bir yolu, sorunlarınızı tanımlarken mümkün olduğunca açıklayıcı olmaktır. Bu, kendinize güvenmemek gibi daha 'genel' sorunlar için destek arıyorsanız bile geçerlidir. Davranışsal açıdan düşünmek bunu yapmanın yararlı bir yoludur. Birisi sizi terapiye getiren zorluklarla mücadelenizi gözlemlese ne görürdü? Yetersiz güven örneğine sadık kalarak kendinize şu soruyu sorabilirsiniz: Yetersiz güveniniz neye benziyor? Hangi durumlarda kendinizden şüphe duyuyorsunuz ve bu sizi nasıl etkiliyor? Aklınıza hangi duygular geliyor ve hangi düşünceler giriyor? Nasıl başa çıkıyorsunuz? Gördüğünüz gibi, deneyiminizi ne kadar çok açıklayabilirseniz, danışmanınızın sizi anlamasına yardımcı olacak bir resim çizebilirsiniz.